Intranet
Intranet

Newsletterra

, zure izen-ematea bideratu da.

Departamentu eta ikasketak > Ibilbideak: Artxiboa
Departamentu eta ikasketak

Artxiboa

Artxiboa graduondokoan formazio teorikoa eta praktikoa eskainiko da ondare zinematografikoa eta ikusentzunezkoa identifikatzeko, sailkatzeko, zaharberritzeko eta babesteko

Graduondoko ikasketa honetan formazio teorikoa eta praktikoa emango zaie ikasleei ondare zinematografikoa eta ikusentzunezkoa identifikatzeko, sailkatzeko, zaharberritzeko eta babesteko. Zinemak ondare material eta immaterial gisa sortzen dituen dilema teoriko, tekniko eta etikoen aurrean jarriko dira ikasleak ikastaroan zehar. Irudi eta hotsen identifikazioa euskarri fotokimiko, magnetiko eta digitaletan lantzeaz gainera, sortutako fondoak kudeatzeko eta bilduma berriak sortzeko bitartekoetan trebatzen dira ikasleak espezialitate honetan. Bestalde, materialak ikuskatzeko eta zaharberritzeko protokoloak eta prozedurak ikasten dira espezialitatean, bitarteko mekanikoak eta digitalak erabiliz eta, beraz, laborategiko praktika erreala eginez.

Ikasketak hauek Euskadiko Filmategiaren lanekin lotuta egiten dira eta horrek ikasleei aukera ematen die FIAF erakundeak (International Federation of Film Archives) homologatutako artxibo zinematografiko bat bertatik bizitzeko.

Clara Sánchez-Dehesa
Artxiboa Saileko koordinatzailea

Clara Sánchez-Dehesa Galán aditua da ikus-entzunezko materialen artapen eta lehengoratzean L. Jeffrey Selznick School of Film Preservation eskolan, New York. Bertan, Haghefilm 2011 beka jaso zuen. Orobat da aditua ikus-entzunezko ondarean Madrileko Universidad Complutenseko Master bidez. Artapen lanak egin ditu hainbat proiektutan, Espainian ez ezik, Bolivian, AEBn eta Mexikon, eta Etxeko Zinemaren Sarea garatzen lan handia egin du. Egun, etxeko zinema eta zinema amateurra berreskuratzeko eta zabaltzeko xedea duen elkarte horretako zuzendari da.

“Zinemaren materialak ez dira euskarri hutsak. Biltzen duten lanarekiko lotura gaur egungo digitalizazio politikek erakusten dutena baino askoz estuagoa da. Lotura hori ulertzea, materialak eta izaten duten narriadura ondo ezagutzea, ezinbestekoa da kontserbazioari buruzko erabakiak hartu ahal izateko. Ikus-entzunezko ondarearekin lan egiteko funtsezkoa da, batetik, hainbat trebetasun tekniko izatea, eta, bestetik, euskarri mota bakoitzarekin lotuta doazen teknologiak behar bezala erabiltzea.

Artxiboaren gaitasun horiek guztiak landuko ditugu teoriaren, praktikaren eta profesionalen esperientziaren bidez. Azken helburua da ikasleak gai izatea ikus-entzunezkoen kontserbazioan sortzen diren arazoei aurre egiteko, ondo oinarritutako irizpideei jarraituz”.

 

Clara Sánchez-Dehesa

Irakaskuntza arloa
Artxiboa

Ondare zinematografikoa eta ikusentzunezkoa zaharberritzea eta babestea

 

  1. modulua 2. modulua 3. modulua 4. modulua 5. modulua

Derrigorrezko
ikasgaiak

 (hiru) Artxibategien mapa Zinemaren materialitatearen historia Zinemagilearen pentsamendua: praktikak eta teoriak Soinu ikuspegia Zinemagile ikuslea

Moduluko gaiak

 Ikus-entzunezkoen kontserbazioa aztertzeko oinarrizko kontzeptuak Zinemaren materialitatea Zinemaren kontserbazioa eta zaintza Ikerketa-prozesuak eta zaharberritze-prozedurak Ikus-entzunezko artxibora sartzeko moduak

Ikasgai nagusiak

 Film ondarearen hastapenak: filosofia, kontzeptuak eta dilemak Laborategi fotokimikoa Material fotokimikoen narriadura eta kontserbazioa   Complex Mediako bildumen kudeaketa eta tratamendua 

Soinuaren zaharberritzea
  Bideo eta soinu bildumen identifikazio eta kudeaketa Material fotokimikoa identifikatzea, ikuskatzea eta deskribatzea Material magnetikoen narriadura eta kontserbazioa Digitalizazio-prozesuak. Irudiaren tratamendu digitala  Ikus-entzunezko bildumak babestea eta biltegiratzea
    Irudien materialitatea Dokumentazioa eta katalogazioa  

Filmen zaharberritzea

 

Zaintza digitala
Topaketak, hautazko ikasgaiak eta beste ekintzak

Zinemaren historia(k)

 

Kritika eta analisi saioak

Zinemaren historia(k)

 

Kritika eta analisi saioak

Zinemaren historia(k)

 

Kritika eta analisi saioak

Zinemaren historia(k)

 

Kritika eta analisi saioak

Zinemaren historia(k)

 

Kritika eta analisi saioak
Tabakalerako programazioa
          

 

Irakasgai komunak

  • (hiru) Artxibategien mapa

    Sonia García López

    Artxibategi zinematografikoa eta ikusentzunezkoa, gaurkoz, ikerketa, zaintza eta sorkuntzako profesionalen arreta erreklamatzen duen lurralde oparo eta mugaezina da. Ez da, inolaz ere, biltegi estatiko bat, bertan murgiltzen direnen asmoen arabera irakurketa eta eskuhartze aukera ezberdinak eskaintzen dituen lurralde bat baizik. Gaiak EQZEko ikasleek beren eginkizuna (sorkuntza, ikerketa edo zaintzakoa) berenganatzeko aukera proposatzen du oroimen zinematografiko eta ikusentzunezkoa esploratze modura.

  • Zinemaren materialitatearen historia

    Manuel Asín

    Zinemaren materialitate (optikoak eta haptikoak ere) adina zinema dago. Gai honek zinematograforako hurbilpena proposatzen du bere materialitatetik abiatuta. Zedarri teknologikorik nabarmenenak ez ezik, diskurtso artistiko zehatzak sortzen irudiaren materialitateak lagundu duen moduen argitzea du helburu. Material fotokimiko sentsiblearen materialitatean zentratuko da asignatura hasera batean, eta aurrera ahala (erresoluzio, testura, kolorea) eta ikusentzunezkoen beste euskarri batzuei jarriko die arreta, magnetikoei bezala digitalei

  • Zinemagilearen pentsamendua: praktikak eta teoriak

    Adrian Martin

    Sormenaren teoriara zinemagileek beraiek egindako hurbilketa, filma egin aurretik edo egin ostean: filma proiektu moduan edo bere obrari buruzko gogoeta moduan. Metodologia tradizionaletatik urrundutako pentsamendu zinematografikoaren irakurketaz gain, zinemagileen teoriak, kasu guztietan, diziplinaren dilema estetiko oinarrizkoetarako hurbilketa saiatzen du. Gaiak jartzen die arreta hurbilketa intuitibo soil eta ez erreflexiboei ere, sormenaren arrazionalizatzearen kontrakoei.

  • Errealitatearen soinu-banda

    Xabier Erkizia

    Zinemak, betiko zatiketa bati jarraituz oraindik ere, soinua maila guztiz tekniko batean ikusten du: ahotsa, atzeko soinuak, efektua eta musika. Soinuen behartutako sailkapen hori izan da jaso dugun neurrira egindako soinuen unibertsoa eta baita pantailatik haratago luzatzen den entzutearen kultura osoaren oinarria ere. Zinema, errealitatearen adierazpena izanik, gizakion historiako makina eraginkorrena da eta betidanik izan da gure soinu-kultura eremu zabalenean baldintzatzeko orduan. Era orotako soinuak bereganatu eta haiek dramatizazio saihestezinerako kodetutako esanahiak emateko gaitasun kamaleonikoaren bitartez, zinemak etengabe eratzen ditu entzuteko eta arretarako modu boteretsuenetako bat. Ikasgai honen helburua zinemaren historia haren soinu, zarata eta isiluneen bitartez, denak berdin aztertzea da, errealitatearekin alderatu (eta alderantziz) eta ikusmenak duen ahalmen handiarekin hitz egiteko gai den entzute kritiko eta aberasgarria gauzatzeko xedearekin beti ere.

  • Film bat gutxiago

    Harkaitz Cano

    Irudien ugaritasunak ahosabai bisuala asebetetzen duen mundu batean, inoiz baino premiazkoagoa da film berri baten egokitasuna zalantzan jartzea. Nola egin gurea ez dadin beste bat gehiago izan? Beharrezkoa da gure istorioa/ideia film bihurtzea, edo beste arte- genero batek har dezake? Zinemarenak ez diren diziplinetatik abiatuta, hala literaturatik nola komikitik, istorio bat iradokitzeko edo istorio horren bizkarrezurra artikulatzeko estrategiak aztertuko dira; istorio oso pertsonaletatik edo autobiografikoetatik abiatuta sor daitezke horiek, edo baita gerturatze literarioago batez baliatuz ere.

  • Zinemagile ikuslea

    Paulino Viota

    Filmak ikusiz, ikastaroan zinemagile ikuslearen irudia aztertuko dugu zinemagile izateko baliabide gisa. Zuzendari orok, batzuk beste batzuk baino gehiago, besteen filmak ikusten ditu. Zinemagileek betidanik izan dute beste zinemagileengan eragina, Lumière eta Méliès anaietatik hasita. Horrek, sare konplexua, zaila, eratzen du, zeinak Zinemaren historia bera eratzen duen, bai forma bai eduki gisa. «Nouvelle vague» delakoan planteatzen da eraginen kontu hori modu nabarmenagoan, mugimendu horren funtsezko ezaugarria baita. Zinemaren historian lehenengoz, zinemagileek zinemaren iraganarekin harreman esplizituagoa dute garai horretan.

  • Euskal zinema: historia duen zinematografia, gorantz datorren zinematografia

    Joxean Fernández

    Irakasgai honek euskal zinemara gerturatzea proposatzen du. Euskal zinemaren jaiotza eta gaur egunera arteko bilakaera zehazteko historikoki testuinguruan kokatzearekin hasiz, euskal zineman zehar errepaso kronologiko eta tematiko bat egingo du, eta sorreratik gaur egunera arte nabarmendutako euskal zinemagileak azalduko ditu; arreta berezia jarriko du gaur egungo euskal zinemagile aktiboen hiru belaunaldietan (edo gehiagotan).

Ibilbideko irakasgaiak

  • Material fotokimikoen narriadura eta kontserbazioa

    Reto Kromer

    Euskarri fotokimikoko materialen deskribapen kimikoa egingo da, narriadura-prozesuak ulertzeko. Ezaugarri eta aldakuntza horiek ulertzeari esker diseinatu daitezke konpontzeko eta berreskuratzeko esku-hartzeak.

  • Material magnetikoen narriadura eta kontserbazioa

    Pamela Vizner

    Ikasgai honek lantzen ditu euskarri magnetikoan dauden bildumak, eta haien sarbiderako eta informazioa berreskuratzeko arazoak. Dokumentu mota hori berreskuratzeko proiektuak ezberdinak dira film materialaren arabera, eta beren zailtasun propioa dute. Ikasturte honetan ikasleek ikasiko dute material magnetikoen kalteak ebaluatzen, formateatze-planak aplikatzen eta euskarri magnetiko bakoitzaren behar espezifikoak ulertzen.

  • Dokumentazioa eta katalogazioa

    Santiago Aguilar

    Ikus-entzunezko lanak katalogatzea nahitaezko baldintza da horietarako sarbidea bermatzeko. Aldaketa teknologikoek beti ekarri izan dute materialak suntsitzea edo horietara sartzea ezinezkoa izatea, horiek erreproduzitzeko eta kontserbatzeko gailuak zaharkituta gelditu direlako. XIX. mendearen amaieran zinema asmatu zenetik joan den mendearen 70eko hamarkadaren hasieran bideoa agertu zen arte, ikus-entzunezko ekoizpen guztia euskarri fotokimikoan egin zen. Formatu horretan garatu ziren ikus-entzunezko ekoizpena, haren banaketa eta kontserbazioa. Teknologia digitalek orain arte ikusi gabeko sortzeko, biltegiratzeko eta sarbiderako aukerak ematen dituzte. Dena den, estandar berriak definitzeak orain arte ikusi gabeko erronkak dakartza kontserbaziorako, eta aldi berean erraztu egiten ditu prozesu dokumentalak eta katalogatzekoak.

  • Irudien materialitatea

    Esther Urlus

    Irudiaren formei buruzko hausnarketa, haien materialtasun zorrotzean oinarritutakoa. Ikasgai honetan ikasleek eskuz egindako emultsioekin egingo dute lan; horiek esperimentaziorako abagune interesgarria ematen diote zinemagileari, zinema-irudi berriak sortzean. Ikasgai praktikoa da oso-osorik, fase guztiak hartuko dituena.

  • Nitratozko euskarritan dauden materialen identifikazioa eta ikerketa

    Carolina Cappa

    Ikus-entzunezko dokumentuak zaintzeko eta aurkezteko, zer motatakoak diren zehazki ezagutzea funtsezkoa da; izan ere, filmak zaharberritzeko eta gaur egungo publikoari aurkezteko materialak ezagutu behar dira baita haien ekoizpen eta zirkulazio testuingurua ere. Mintegi horrek ikasleei eskaintzen dizkie nitratozko euskarritan dauden film materialen identifikaziorako beharrezko tresnak, bereziki garai mutuko filmenak. Ekoizpen tekniken heterogeneotasuna kontuan hartuta, materialen identifikazioa ikerketa zabal baten esparruan garatuko da, nola teknologiaren historiari dagokionaz hala materialtasunaren ezagutzari eta diskurtsoari dagokionaz.

  • Bideo eta soinu bildumen identifikazio eta kudeaketa

    Mona Jiménez

    Bideo-formatuen historiari buruzko ikerketa, haien ezaugarri teknikoei eta erabilerari buruzkoa, baita bilduma mota hori kudeatzeko arrisku-faktoreei, printzipioei eta zereginei buruzkoa ere. Funtsean formatu analogiko eta digitaletan oinarritzen da, zinta magnetikoetan jasotakoetan, baina kontuan izango dira artxibo digitalak eta biltegiratze-materialak ere. Bildumen kudeaketen gaiak barruan hartuko ditu inbentarioen identifikazioa, ikuskaritza eta sorkuntza, bildumak kontserbatzeko eta manipulatzeko estandarrak, eta kontserbazio eta babes planen diseinua.

  • Zaintza digitala

    Peter Bubestinger

    Zaintza digitalaren estrategia ezartzeko behar diren dokumentu digitalak eta azpiegiturak aztertuko dira. Ikasleek gaur egun garatzen ari diren teoriak eta praktikak ezagutuko dituzte, bai eta hainbat erakundetan aplikatzen diren irizpide eta kontserbazio politikak ere.

  • Digitalizazio-prozesuak. Irudiaren tratamendu digitala

    José Luis Sanz

    Euskarri fotokimikoaren gaineko materialaren digitalizazioa aztertuko da. Gaur egun prozesu hori ondo finkatuta badago ere, lan fluxuak asko aldatzen dira erakunde batetik bestera. Ikasleak digitalizazioaren oinarriez jabetuko dira, bai eta artxiboek digitalizazioari lotuta dituzten helburuez ere. Irudia digitalizatutakoan, horren tratamenduaren inguruko praktikak egingo dituzte, ezaugarri optikoak proiektu bakoitzak eskatzen duen horretara egokitzeko.

  • Audio analogikoaren formatuak

    José M. Navía

    Zinemako soinuaren zaharberritzearen azterketa banakako eta zehatza. Zinemako soinua aldi oso desberdinetatik igaro da, eta askotariko formatuetan aurkeztu izan da. Ikasleek formatu desberdinak bereizten ikasiko dute, bai eta horien kontserbazio egoera identifikatzen eta berreskuratze estrategiak garatzen ere.

  • Complex Mediako bildumen kudeaketa eta tratamendua

    Gema Grueso

    Ikus-entzunezko dokumentuak ez dira soilik zinemateka edo film artxiboenak. Ikus-entzunezkoa beste hainbat arlotan, esate baterako artean, ere erabiltzen den euskarri edo adierazpidea da Hori horrela, arte garaikideko museoetara ikus-entzunezko bildumak iristen dira, zeinetan nahastu egiten baitira askotariko euskarri eta teknologiak, tratamendu eta kudeaketa espezifikoa behar dutenak.

  • Filmen zaharberritzea

    Luciano Berriatúa

    Filmak zaharberritzearen arlo konplexuari helduko zaio, ikus-entzunezkoen kontserbazioari lotutako askotariko arloetako ezagutzak eta lanak kontuan hartuz. Ikasleek zaharberritzeko obrak nola aukeratzen diren ikasiko dute, bai eta ikerketaren ikuspegitik zaharberritze proiektu baten prozesu luzea nolakoa den ere. Horiez gain, aztergai izango dira irizpide eta kontserbazio elementuak sortzeko merkatuak gau egun eskaintzen dituen aukerak.

  • Film ondarearen hastapenak: filosofia, kontzeptuak eta dilemak

    Clara Sánchez-Dehesa

    Ikus-entzunezkoen kontserbazioa: oinarrizko kontzeptuen definizioa eta filosofia. Etika profesional bat garatzea funtsezkoa da ikus-entzunezkoen eremu zabal eta aldakorrak dakartzan dilemei aurre egin ahal izateko. Ikasgai honek landuko ditu film-artxiboen eta ikus-entzunezkoen historia; lanbidea definitzen duten kontzeptuak; lanbideko filosofia eta etika; eta lanbideak topatu dituen dilemak, lehengoak, oraingoak eta etorkizunekoak, hala nola zaharkitzapena edo sarbidea.

  • Ikus-entzunezko bildumak babestea eta biltegiratzea

    Silvia Casagrande

    Edozein material mota inguratzen duten giroko baldintzak funtsezkoak dira material hori epe luzera kontserbatzeko. Ikus-entzunezko agiriek askotariko materialak erabiltzen dituzte euskarri gisa. Material bakoitzaren beharrak ezagutzea eta biltegiratze baldintzak kudeatzea ezinbestekoa da bildumen bizitza luzatzeko. Ikasgaian hizpide izango dira ikus-entzunezko materialaren kudeaketaren estandarrak eta eztabaidak, eta hainbat kasu-azterketa analizatuko dira, kontuan hartuko dutenak artxibo mota horren heterogeneotasuna, testuinguruari eta aurrekontuari dagokienez, bilduma pribatuak, domestikoak eta erakunde historikoenak konparatuta. Ikasgaiaren helburua da gako batzuk ematea ikaslea moldatu ahal izateko artxibo-munduaren errealitate ezberdinetara, eta lortu ahal izateko ikus-entzunezko bildumak kontserbatzeko plan estrategiko bat planteatzeko eta abian jartzeko ahalmena.

  • Material fotokimikoa identifikatzea, ikuskatzea eta deskribatzea

    Carolina Fuentes

    Ikasgaiak sakon aztertzen ditu zinema-filmen materialtasuna, haien egitura fisikoa eta haien oinarrizko osagaiak, baita zinema sortu zenetik gaur arte erabili diren filmen formatuak eta euskarriak ere, horiek estetika mailan dakartzaten eraginak barne. Ikasleek euskarri fotokimikoa duten film-materialak identifikatzen ikasiko dute, baita horiek manipulatzeko, berrikusteko eta ikusteko beharrezko tresnak eta ekipamenduak erabiltzen ere. Ikasturtean zehar hausnarketa- eta azterketa-jarduerak egingo dira, eramango dituztenak babesteko estrategiak edo planak sortzeko film-artxiboetan topatuko dituzten arazoak ulertzera. Horiek aukera emango diete bildumak modu sistematikoan kudeatzeko, bertan jasotako film-materiala modu egokian identifikatzean eta sailkatzean oinarritutako kontserbazioa erraztuz.

  • Laborategi fotokimikoa

    Luis Macías

    Irakasgai honetan, material fotokimikoaren prozesatzea aztertzen da. Material horren ezaugarri estetikoak eta narriadura ulertzeko, ezinbestekoa da materialak jasaten dituen tratamendu eta aldaketa kimikoak ezagutzea. Eskolan bertan grabatutako materiala prozesatu egingo da.